Orta Asya’nın Sosyo-Kültürel Sorunları: Kimlik, İslam Millet ve Etnisite
Derleyici: Dr. Pınar Akçalı
Yayın Tarihi: 05.12.2003
ISBN: 9789755202020
Dil: TÜRKÇE
Sayfa Sayısı: 240
Cilt Tipi: Karton Kapak
Kağıt Cinsi: Kitap Kağıdı
Boyut: 13.5 x 21 cm
Tanıtım Bülteni
Elinizdeki kitapta, Orta Asya'da İslam, Milliyetçilik, Kimlik ve Etnisite konuları incelenmektedir. Rus İlminski'nin suni dil oluşturma çabaları, İslam'ın gerek Çarlık ve Bolşevik Rusya dönemlerinde ve gerekse bağımsızlık sonrası dönemde oynadığı rol ve ne anlama geldiği, Orta Asya'lı liderlerin egemen etnik yapıya dayalı ulus-devlet oluşturma çabaları ve yine liderlerin otoriter devlet anlayışına dayalı politikaları ve bu politakaların bölge ve devlet için istikrara etkileri detaylı bir şekilde anlatılmaktadır.
“Rus yöneticilere sığınmak Kırgızlar için sadece kendi çıkarlarını ve ırklarını koruma amacıyla olmuştu. Kırgızların duyduğu bu ihtiyaç şüphe edilemeyecek derecede gerçekti. Ben o zamana ait olan şu görüşü doğrulamıyorum: Tarihçiler diyorlar ki, o zamanlar, Ruslar, Kırgızlara özel bir ilgi göstermişlerdi. Kırgızlar da bu durumu menfaatlerine kullanmıştı. Hayır doğru değil, eğer Kırgızlar gerçekten muhtaç olmasalardı Rusya’yı çözüm olarak görmezlerdi.” Yani bu cümlenin yorumu şu oluyor Kırgız halkı için o zamanlarda Rusya’dan başka bir alternatifi yoktu. Ancak Rusya Kırgızistan’a girişiyle birlikte sömürgeci bir tutum izlemiştir. Bu durum kısa süre sonra Rusya’ya karşı isyanlara sebep olmuştur. Bu tip isyanlar o tarihteki sert ve şiddetli geçen isyanlardan birisidir. 1916 yılında Rusya karşıtı atmosfer isyanı da beraberinde getirmiştir. Bu isyanlarda ana rolü Kırgız Müslümanları üsleniyordu. 1916-1917 yılları arasında gerçekleşen Rusya’daki iç savaştan bu topraklarda yaşayan Müslüman Türkler faydalanmak ve kendi kimliklerini korumak için kongreler düzenlemeye başlamışlardır. Bu kişiler her ne kadar hukuki otoriterinin Müslümanların yetkilerine verilmesini isteseler de, Rus Çarlığı içinde bir İslam Devletinin kurulması yönünde bir fikir benimsemediler. 1917 Bolşevik İhtilalinde, Çarlık Rusya’sının uyguladığı yıldırmacı ve sömürgeci politikadan yorulan aydın orta asya Türklerinin de parmağının bulunduğu gerçektir. bu çalışma bu tip düşüncelerin ispatı niteliği taşımaktadır.
Kitap Yorumları - (4 Yorum)
Muhtevasında kaliteli makalelerin yer aldığı önemli bir eser. Özellikle Mehmet Aça’nın makalesini okumanızı tavsiye ederim
orta asya da etnisite için güzel bir eser.
“Rus yöneticilere sığınmak Kırgızlar için sadece kendi çıkarlarını ve ırklarını koruma amacıyla olmuştu. Kırgızların duyduğu bu ihtiyaç şüphe edilemeyecek derecede gerçekti. Ben o zamana ait olan şu görüşü doğrulamıyorum: Tarihçiler diyorlar ki, o zamanlar, Ruslar, Kırgızlara özel bir ilgi göstermişlerdi. Kırgızlar da bu durumu menfaatlerine kullanmıştı. Hayır doğru değil, eğer Kırgızlar gerçekten muhtaç olmasalardı Rusya’yı çözüm olarak görmezlerdi.” Yani bu cümlenin yorumu şu oluyor Kırgız halkı için o zamanlarda Rusya’dan başka bir alternatifi yoktu. Ancak Rusya Kırgızistan’a girişiyle birlikte sömürgeci bir tutum izlemiştir. Bu durum kısa süre sonra Rusya’ya karşı isyanlara sebep olmuştur. Bu tip isyanlar o tarihteki sert ve şiddetli geçen isyanlardan birisidir. 1916 yılında Rusya karşıtı atmosfer isyanı da beraberinde getirmiştir. Bu isyanlarda ana rolü Kırgız Müslümanları üsleniyordu. 1916-1917 yılları arasında gerçekleşen Rusya’daki iç savaştan bu topraklarda yaşayan Müslüman Türkler faydalanmak ve kendi kimliklerini korumak için kongreler düzenlemeye başlamışlardır. Bu kişiler her ne kadar hukuki otoriterinin Müslümanların yetkilerine verilmesini isteseler de, Rus Çarlığı içinde bir İslam Devletinin kurulması yönünde bir fikir benimsemediler. 1917 Bolşevik İhtilalinde, Çarlık Rusya’sının uyguladığı yıldırmacı ve sömürgeci politikadan yorulan aydın orta asya Türklerinin de parmağının bulunduğu gerçektir. bu çalışma bu tip düşüncelerin ispatı niteliği taşımaktadır.
Degerli hocamiz Ertan Efegil in hazirladigi Orta Asya meraklilarina ve akademik olarak calisma yapanlara cok faydasi olacak bir kitap.