Kazım Karabekir Paşa, Kürt meselesi için şöyle diyor: Bizi parçalayarak yutmak isteyen harici kuvvetler, kürtlük ceryanını da öteden beri yayıyorlardı. Düşmanlarımız büyük Ermenistan yapmaya çalışıyor. Buralarda ise en ziyade kürt kardeşlerimiz oturmaktadırlar. Kürt istiklali diye çalışanlar düşmanlarımızdır. Maksatları Kürtleri bizden ayırdıktan sonra Ermenistan yapmaktır. Kürtleri mahvedeceklerdir. Bunun için Türk ve Kürt kardeşler bu felakete meydan vermeyiniz. Bu faaliyet karşısında zamanın hükümetleri acaba ne yaptı?..Mesela Kürtlük istiklaline matuf fakat muvaffakiyetini kolaylaştırmak için işe dini mahiyet verilmişti. Bütün istiklal harbi boyunca sükunetini temin ettiğim Kürtlük feci bir akibete gidiyordu. Halk fırkasında şiddetli münakaşalar başlamıştı. Maksat bizim Fırkayı kapatmak ve Kürt isyanı meselesiyle her tarafta terör yapmak idi. Fethi Bey bunu kabul etmiyordu. Paşa'nın isyanlarla ilgili görüşleri, Kürtler hakkındaki düşünceleri, C.H.P.'deki mücadeleleri hepsi sanki o günlerden bugünlerin habercisi gibi...
Doğuda yaşanan sorunları belki de en iyi dinleyebileceğimiz ağızdır Kazım Karabekir… Kitabın başlarında imla olarak bazı hatalar gördüm.Tırnak işaretinin kullanılması gereken yerlerde parantez kullanılmış. Bunun dışında kitap çok başarılı. Özellikle Kürt Ağalarının tek tek isimlerini vererek değerlendirmesi Kazım Karabekir’in bu konuya ne kadar hakim olduğunu gösteriyor. Ancak bazı yerlerde ermenileri de kürtleri de Türk ırkına bağlamak gibi bir çaba içine girmiş ve bunu da bilimsel verilerle desteklememiş.Bilgi açısından kitabın tek eksiği bu ancak Kürt meselesi hakkında okunabilecek en iyi eserlerden bir tanesi olduğunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim…
Kazım Karabekir paşa doğuda yaşamış olması hasebiyle bu konuyu yakından görmüş ve ta o zamandan görmüştür.Keşke hükümette olanlar da o zaman görselerdi de bugun bunlar yaşanmasaydı. Ünlü bir söz vardır : “Geçmiş gün olur ki; hayali cihana bedel”
Kazım Karabekir’in Şark Ordusu komutanı olarak Doğu Anadolu’da yaşadığı mücadeleleri ve buraları işgalden kurtarması hakkındaki anılarını daha önce iki cilt halinde “Erzincan ve Erzurumun Kurtuluşu” ile “Kars, Sarıkamış ve Ötesi” adlı kitaplarında yayınlamıştı. Bu kitapta ise yöre halkı hakkındaki inceleme ve gözlemlerini. Yöre halkı için yerli ve yabancı gözlemcilerin hazırladığı raporlara yer veriyor. Kürt ayaklanmasının sorumluluğunu kendi kurduğu Terekkiperver cumhuriyet Fırkasına yüklenmesinin haksızlığını mecliste yaptığı konuşmaları da ekleyerek açıklıyor. Şeyh Sait ayaklanmasının önce münferit bir olay olarak başladığını, devletin yanlış tutumu neticesinde bunun daha kapsamlı bir ayaklanmaya dönüştüğünü belgeleriyle açıklıyor. Karabekir Paşanın diğer eseleri gibi ilginç ve önemli açıklamalarla dolu bir kitap, Paşanın tüm kitapları gibi bu da mutlaka okunmalı.
Tarihimizde, Kürt kardeşlerimizle altı yüz yıl beraber yaşamışız ve aramızda ufak tefek olaylar haricinde hiçbir mesele çıkmamış.Şimdi ise neredeyse, birbirimizi yolda görsek boğazlayacak duruma gelmişiz.Bunlar düşündürücü değil mi sizce.Kitap gerçektende Kürt meselesini enine boyuna ele almış.Okuması gereken bir eser.
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Kürt meselesi daha istiklal savasi siralarinda fark etmis olan paşa dan özgün olarak okuyabilirsiniz..
Doğuda yaşanan sorunları belki de en iyi dinleyebileceğimiz ağızdır Kazım Karabekir… Kitabın başlarında imla olarak bazı hatalar gördüm.Tırnak işaretinin kullanılması gereken yerlerde parantez kullanılmış. Bunun dışında kitap çok başarılı. Özellikle Kürt Ağalarının tek tek isimlerini vererek değerlendirmesi Kazım Karabekir’in bu konuya ne kadar hakim olduğunu gösteriyor. Ancak bazı yerlerde ermenileri de kürtleri de Türk ırkına bağlamak gibi bir çaba içine girmiş ve bunu da bilimsel verilerle desteklememiş.Bilgi açısından kitabın tek eksiği bu ancak Kürt meselesi hakkında okunabilecek en iyi eserlerden bir tanesi olduğunu gönül rahatlığıyla söyleyebilirim…
Kazım Karabekir paşa doğuda yaşamış olması hasebiyle bu konuyu yakından görmüş ve ta o zamandan görmüştür.Keşke hükümette olanlar da o zaman görselerdi de bugun bunlar yaşanmasaydı. Ünlü bir söz vardır : “Geçmiş gün olur ki; hayali cihana bedel”
Kazım Karabekir’in Şark Ordusu komutanı olarak Doğu Anadolu’da yaşadığı mücadeleleri ve buraları işgalden kurtarması hakkındaki anılarını daha önce iki cilt halinde “Erzincan ve Erzurumun Kurtuluşu” ile “Kars, Sarıkamış ve Ötesi” adlı kitaplarında yayınlamıştı. Bu kitapta ise yöre halkı hakkındaki inceleme ve gözlemlerini. Yöre halkı için yerli ve yabancı gözlemcilerin hazırladığı raporlara yer veriyor. Kürt ayaklanmasının sorumluluğunu kendi kurduğu Terekkiperver cumhuriyet Fırkasına yüklenmesinin haksızlığını mecliste yaptığı konuşmaları da ekleyerek açıklıyor. Şeyh Sait ayaklanmasının önce münferit bir olay olarak başladığını, devletin yanlış tutumu neticesinde bunun daha kapsamlı bir ayaklanmaya dönüştüğünü belgeleriyle açıklıyor. Karabekir Paşanın diğer eseleri gibi ilginç ve önemli açıklamalarla dolu bir kitap, Paşanın tüm kitapları gibi bu da mutlaka okunmalı.
Tarihimizde, Kürt kardeşlerimizle altı yüz yıl beraber yaşamışız ve aramızda ufak tefek olaylar haricinde hiçbir mesele çıkmamış.Şimdi ise neredeyse, birbirimizi yolda görsek boğazlayacak duruma gelmişiz.Bunlar düşündürücü değil mi sizce.Kitap gerçektende Kürt meselesini enine boyuna ele almış.Okuması gereken bir eser.