Elimizde Memluklar ve onu izleyen Osmanlılar dönemine ait çok az bilgi bulunmaktadır. Ancak bilinen odur ki bu iki devlet döneminde Behrâ ismi giderek unutulmuş, yerini "Nusayriyye" almıştır. Osmanlı Devletinin son devrine kadar böyle devam etmiş, bu dönemde yeni bir isim öne çıkmıştır: "Alevîler". Tüm bu gelişmeler özellikle Fransa’nın bölgeye ve bölge halkına dönük ilgisini arttırmıştır. Uzunca bir süredir Suriye’yi denetimi altına alma planlarını yapan Fransa, Osmanlı Devletinin mirasının taksimi sürecinde faaliyetlerine hız vermiştir. Fransa’nın bu çalışmaları bağlamında Fransız müsteşrik Rene Dessio (1868-1958) 1900 yılında neşredilen Târîhu’n-Nusayriyye ve diyânâtuhum (=Nusayrîlerin Tarih ve İnançları) adlı kitabını kaleme almıştır. Fransız hükümeti Alevî Dağlarına keşif heyetleri ve misyonerler de göndermiştir. 1878 yılında Leon Cohen tarafından gerçekleştirilen gezi de Fransız hükümetinin bölgeye dönük çalışmalarından biridir. Lübnan’dan Lazkiye’ye gelen bu Fransız subayı, şehirdeki Fransız konsolosluğuyla yardımlaşarak Kardaha bölgesine gitmiştir. Subay, bölgedeki gözlemlerini kaleme almıştır ki, bunlar gayet önemlidir. Fakat dağ halkının Osmanlı idaresinden kurtularak Fransız idaresine geçmek arzusunda olduklarına dair söyledikleri tutarsız ve yakışıksızdır. Bölge halkının Osmanlı idaresinin bir takım uygulamalarından rahatsız olduğu doğrudur. Ne var ki Fransız mandasına girmeyi asla istememişlerdir. Bunun en büyük kanıtı Suriye’ye giren Fransız ordusu karşısında yakılan direniş ateşidir. Nusayrî dağlarında başlayan bu hareket, açık bir mukavemet, daha doğrusu ulusal bir özgürlük savaşıdır.
Kitap Yorumları - (0 Yorum)