Bu çalışmada merkez olarak kullanılan “ekonomik çıkar” kavramının dışında, Avrupa’nın bütünleşme sürecinde oldukça etkili olan eski “düşman”ların büyük bir kısmının, tam üyelik için Avrupa Birliği’nin kapısında sıraya girmeleri, bir taraftan Batı’nın kendine güvenini artırırken, diğer taraftan da yok olan düşmanla birlikte, bölgesel bütünleşmenin varlık sebeblerinden birisini ortadan kaldırmıştır. Dolayısıyla İkinci Dünya Savaşı sonrasında “kızıl” tehdide karşı oluşturdukları ittifaklarını, kızıl tehdidin ortadan kalktığı yeni dönemde de sürdürmek “uygarlıklar çatışması” teorisinde olduğu gibi, yeni düşman arayışlarına yönelmişlerdir. Avrupa’nın bütünleşme sürecinde, “kültür” ve “kimlik” gibi kavramlar, daha önce görülmedik bir biçimde öne geçmeye başlamıştır. Avrupa’lı Hıristiyan Demokratların Mart 1997’deki deklarasyonlarında belirttikleri gibi, “AB’nin hıristiyanlık temeline dayanan bir uygarlık projesi” olduğu şeklindeki yorumlar, özellikle “muhafazakar” gruplar arasında, çok daha açık bir biçimde dile getirilmeye başlanmıştır. (Önsöz’den)