Halid Ziya’nın ilk hikayelerini toplayan eseri : Bir Yazın Tarihi. Bu isim aynı zamanda eserdeki ilk hikayenin de adı. Daha çok kısa bir romanı andıran bu ilk öykü, yazarın bu kitaptaki çoğu öyküde işlediği konu olan aşkla ilgili. Aşkın insanı ne hallere soktuğu yalın bir üslupla anlatılan hikaye hazin sonu ile de son vuruşu yapıyor. Bravo Maestro ise yaşlı bir maestronun trajik sonunu çarpıcı bir şekilde ele alıyor. Yırtık Mendil ise bir genç kızın aşkının onu nasıl felakete sürüklediği işleniyor. Kırk Para fakir bir ailenin parasızlıktan birinci mevkiye binememesi olayı ile başlayarak fakirliğin irdelendiği bir öykü. Zevrak’la Ebru ise yazarın aşkı ve ihaneti bu kez güvercinlere yaşatması göze çarpıyor. Bitmemiş Defter ise klasik gelin-kaynana çekişmesinin altında yatanları irdeliyor. Osman’ın Gazası o zamanki Yunan zaferi sonrası yazarın kaleme aldığı kısa bir kahramanlık öyküsü olarak karşımıza çıkıyor. Çetin Sevda ise eski Arap usulü birleşmenin, çok yakınlaşmanın olmadığı bir nevi uzaktan aşk hikayesini anlatıyor. Eski Bir Arkadaş yazarın yine hayvanları, bu kez kedi, ele aldığı trajik bir öykü. Mavi Yalı ise hergün önünden defalarca geçtiği mavi yalıyı hayallerine imge yapan kaptanın yalının satışı ile yıkılışının hazin hikayesini yükleniyor. Çalınmış Bir Eser çocukluk aşkı üzerine trajik bir öykü olarak karşımıza çıkıyor. Ferhunde Kalfa ise umut fakirin ekmeğidir sözünün cisimleştiği bir öykü olarak aktarılıyor. İkinci Nikah ise eşini çocuğunu bir hayat kadını için ihmal eden adamın hatasından dönüşünü işliyor. Ölümünden Sonra yazarın yine hüznü diz boyu yaptığı bir öykü. Babaları ölen bir ailenin iki mini mini kız kardeş ve anneleri ile ölüm sonrası görüntüleri yine trajik sahnelerle okuyucuya sunuluyor. Ömr-i Tehi ise garip bir postacının umutsuzluk ve fakirlik çevresindeki hayatından bir kesit sunuyor. Gemel olarak baktığımızda kitap tam bir hüzün kaynağı olarak gözüküyor. Hiçbir tane neşeli öykünün olmaması o zamanın şartları göz önüne alındığında hak verilebilecek gibi gözüküyor. Aşk, fakirlik, ihanet, affetme, kahramanlık gibi temaların işlendiği kitap yazarın daha sonraki öyküleri kadar edebi olmasa da anlatım bakımından diğerlerinden pek de farklı değil. İşte son söz : Kendi değerlerimizi tanımak istiyorsak klasikleşmiş yazarları ve eserlerini de mutlaka okumalıyız.