Modern Türkiye`nin temelleri inşa edilirken, din ve dine dair kurum ve oluşumlar paranteze alınmıştı. Sorunlar da şimdilerde paketlenmiş halde kaldırılan bu parantezden sökün etti. Kültürü besleyen ana damar din, kuşkusuz kurutulamazdı. Bastırıldıkca, engellendikçe, merdiven altı dindarlığı oluştu. Ancak bu illegal oluşumların yavaş yavaş sekulerlesmeyi beslediği gerceği gözden kacırıldı. İntisap edenleri tatmin etmeyen, dine mesafeli olanları iyice uzaklastıran `sahte dindar kimlikler` coğaldı. Bu dönemeçte iki tartışma belirdi: Acaba asla dönüş olarak muhafazakârlaşıyor muyuz; yoksa sekülerleşerek gençler deizme mi yöneliyor?