Kategori: Edebiyat
Yazar: Christian Bobin
Yayınevi: Monokl Yayınları
Eksik Parça
Tanıtım Bülteni
Bir ağaç pencereye dayar yaprak dolu omzunu. Bu arınmış ve güçlü bir ağaçtır. Gökyüzünün içinde güçle yükselir. Günü karartır, düşünceyi kör eder... Bir ağaç, görmek için yeterlidir. Uzun bir hastalıktan sonra yürümeyi öğrendiğin gibi öğrenirsin görmeyi: Adım, bir adım daha. Adım adım, düş düş... Çoğu kez, uykuya dalmadan önce, yıldız basmış bir gecede bir kestane ağacını düşünürsünüz. Onun gölgesinde yazarsınız. Sayfanın üstüne düşen gölgesinde öğrenirsiniz aslolanı: Güzellik, güç, ölüm... Çocukluk kökünden sökülemez. Her şeyi terk edebilirsiniz. Her şeyden uzaklaşabilirsiniz, bu ağaç dışında. Yaşamımızı aydınlatan şey, söylenebilen ya da tutulabilenden başkası değildir. Bu söylenen, susar. Bu tutulan, kaybolur. Bir avuç berrak su kadar bir hakimiyetimiz yok yaşamımız üzerinde. Elimizden kaçıp kurtulan ve bizim aşkımızla beslenenden başka bir şeye sahip değiliz: Düşte bir ağaç, sessizlikte bir yüz, gökyüzünde bir ışık. Gerisi hiç. Gerisi, öfkeli günlerde, çeki düzen verilen saatlerde atılan her şey.Fırlatıp atanlar var. Saklayanlar var. Evlerini düzenli olarak talan edenler var ya da onu, bir aşkın en gizli köşesi olan bir anıya çevirenler... Ve saklayanlar vardır. Bir çekmecede biriktirirler, bir sözde, bir aşkta biriktirirler. Hiçbir şey kaybetmezler. Ne yazık ki, saklarlar. Atanlar da saklayanlar da biricik nesne önünde, tüm şeylerin yerini tutacak şey önünde eşittir. Atıp kurtulanlar da, boşuna dolduranlar da. Hiçbir durumda atılmayan bir şey vardır. Bu ille de bir nesne değildir. Bu belki bir ışık, bir bekleyiş, tek bir isimdir. Belki duvarın üzerinde bir lekedir, penceredeki bir ağaç ya da günün özel bir saatidir. Nedensizce, ihtiyaç duyulmadan aşık olunan bir şeydir. Geçip giden ya da duran bir şeye duyulan sessiz sadakattir. Suskun ve durgun bir aşktır: Ruhun derinlerine bir çukurun dibine çöker gibi çöker. Oraya ışıktan bir hiç, mavi gökten bir toz zerresi bırakır. Bu bir kitapla, garip bir bardak ya da müzikle de yaşanabilir. Dünyanın ya da ruhun herhangi bir parçasıyla da yaşanabilir. Ve bu size eşlik eder. Zaman geçer, kalp yorulur. Bu şey vardır –bu yapraklar, bu berraklık, bu isim. Zaman zaman bu şeyi gerektiği gibi düşünürsünüz, onun talep ettiği gibi: ayrı ve sessiz. Ve bu şeyin eskimediğini görürsünüz, değişmediğini. Onu seçtiğiniz ilk günkü gibi parlar. Ve seçtiğiniz bu nesne, sadece orada durarak sizi aydınlatır ve korur. Önem verdiğiniz, üzerine titrediğiniz nedir. Kendi kendinize söylersiniz: önem verdiğim nedir. Bir hayat neye bağlanır, neye önem verir, benimki, tüm bir hayat, herhangi biri. Hiçlere. Üç kez hiç olan şeylere bağlanır. Peki bu şey neye yarar. Önce hiçbir şeye. Hayattaki tüm şeylerin ölümcül yararlarından korunmuştur. İşe yaramazlığıyla parlar. Eksikleri fazladır. Hiçbir şeye yaramayan, bir çok şeye yarar. Dünyanın ya da ruhun ya da hiçbir zaman erişilmemiş güzelliğin yerini alır. Her şeyin yerini alır. Bu şeyin dışında her şeyi terk edebilirsiniz. Hayatta hiçbir zaman sönmeyecek bu bahar göğünün, bu ismin dışında her şeyi. Bu hiçbir şeyin bilmecesidir. Bu bir çocukluk gizemidir….
Kitap Yorumları - (3 Yorum)
Yorumlama için yeniden yazmak gerekiyorsa kitabı baştan yazacağım. Bobin’in açtığı pencerelerden bin kez bakmak gerekir, ben tek seferde görmeye çalışacağım. Hiçlik, aşk, yazma serüveni… Okur kendini gördüğü an korkacaktır. Korkalım, belki yarın bir başkası olmak daha iyi değildir. Sonsuz bir şimdide kalmak, okurun hissettiklerinden biri. Diğeri de karanlıkta birçok insanla birlikte olmak. Olmak çok sancılı bir olaydır. Çocukluktan hiçliğe.
Eksik Parça: İstasyonda bir kadın, çocuğuyla. Çocuk geldi ve çift bitti. Çocuğu seçmek, diğerlerini seçmemektir. Yapılacakların üzerini teker teker çizebilirsiniz. “Aşıklar çifti, biricik kalbin efsanesi.” (s. 12) Bitimde erkeğin rolü bellidir. Görmemek, erkeğin şanındandır. “Yine de gören erkekler de var ki onlar biraz farklıdırlar diğerlerinden. Gizemcidirler, şairdirler ya da hiçbir şeydirler. Tuhaftırlar. Mevkilerinden düşmüş halde. Kadınlara benzerler. Kendilerini sonsuz aşka adarlar. (…) Bir erkek için bir çöküş, tam bir başarısızlık olan şey bir kadın için çok sıradan günlerin sıradanlığıdır.” (s. 13) Anneler görünmez olurlar, tanrının sırrını paylaşırlar. Yaratımın sırrı. Şefkat, bağışlama. Balzac, Flaubert ve şürekası için otuz yaşındaki kadın yaşlıydı, şimdiyse genç bir annedir ve her bebek bir peygamberdir, dünyanın sırrıyla doğar. Keltler yanlış iş yapmazlar, bilirsiniz, inançları dahil. Annenin çocuğuna öğrettiği. Tanrıyla aynı göz rengine sahip olmak. Baba? “Bir kadına tutulmak için, onda bir çöl, bir yokluk; sıkıntı ya da keyfi çağıran bir şey olması gerekir.” (s. 18) Tanrının tek eksiği yalnız olması dersem beni öldürün.
Yeşil Gözlü Balina: Hah?
O şarkıyı dinlemek için okuyoruz. O şarkı dünyanın bütün çiçeklerini omuzlara yüklemesidir. Ağır kokular içinde yürüdünüz mü hiç? Şiir okurken anlık duygu doğumudur. Şiirler en güzel duyguların katilidir, birinin ardından birini doğururlar. Kitaplar neyin nesidir. “En değerli düşlerimizden yapılmıştır kitaplar: toz ve yel.” (s. 23) Çocukluğu sayfalar gibi çevirin, kitap sayfalarını çocuklar gibi çevirin, parmaklarınız küçülür. Parmaklarınızı o kadar küçük gördünüz, en son ne zamandı?
Havanın Çiçeği: Yüksek yüksek binalarda doğan çocuklarla yere yakın doğan çocuklar arasında bir fark ararsanız havaya bakacaksınız. Gökler geçmektedir. Bu.
Mazgal Deliği: Ortaçağda bir kadın, yazdığı kitap yüzünden yakılır. “Sözcükler ışıktı. Işığı ateşte yakmayı beceremediler.” (s. 37)
Başka, Tanrı’nın varlığını kanıtlayan kırıntılar,üç kez hiç olan şeyler, Pascal, yalnızca bir kadından öğrenilen şeyler, bir tutam Cohen, hayatı bir şeylerle doldurma paniği, çocukluğa kök salmış sonsuz aşkın arayışı vardır. Arayın. Bu kitabı edinin. Bu sayfayı kapayın.
“Sizin adınızın altında bir çukur vardır.” (s. 79)
Sıcak üslubuyla sizi sarıp sarmalayan denemeler… Çevirisi bu bakımdan başarılı. Her bir denemede bir şeylerin eksik kalmasının hüznünü hissettiriyor.
yalnızlar mıknatıs gibi çeker bakışları. Onları görmemek imkansızdır. devam edin biter hemen.