Daha önce 2005 Man Booker Ödülü alan Deniz adlı romanını yayınladığımız John Banville, bu kez sahne yaşamından da, ailesinden de kopan bir aktörün trajik öyküsünü anlatıyor.Şiirsel bir roman denebilecek Güneş Tutulması, çocukluğunun geçtiği eve çekilen aktör Alexander Cleave’in yaşamındaki "güneş tutulması"nı derin bir hüzünle dile getiren çağdaş bir masal. Aslında yaşamdan da uzaklaşmak isteyen Alex, zaman zaman karısı Lydia, kızı Cass ve yakın çevresi yüzünden, bazen de yitip gitmiş yakınları ve kurtulamadığı anıları yüzünden bir güneş tutulmasının karanlığında bulur kendini. Gölgeler ve hayallerin kuşatmasında yaşamın anlamını sorgularken, "Mutluluk incelmiş bir acı değil de nedir?" diye soracaktır.Banville, bir kez daha varolmanın saçmalığını, yazgının zorbalığını, arzuların yıkıcılığını derinliğine irdelerken gözüpek, tutkulu ve insancıl bir kitap sunuyor.John Banville, Deniz romanıyla 2005 Man Booker Ödülünü kazanan John Banville 1945 yılında İrlanda’nın Wexford kasabasında doğdu. Uzun yıllar Irish Times gazetesinin edebiyat sayfası editörlüğünü yapan Banville’in ilk kitabı olan Long Lankin 1970’te yayınlandı. Zeki kurguları ve eşsiz üslubu ile Nabokov’un varisi olarak tanımlanan yazarın öteki yapıtları Nightspawn, Birchwood, Doctor Copernicus (1976 James Tait Black Ödülü), Kepler (1981 Guardian Roman Ödülü), The Newton Letter, Mefisto, The Book of Evidence (Tutanak Defteri-1989 Guinnes Peat Havacılık Ödülü), Ghosts (Hayaletler), Athena, The Untouchable (Dokunulmaz), Shroud, Eclips’tir.
Bir çırpıda okudum. Patrick Süskind, Koku sayesinde beni kendine hayran bırakmış bir yazar; başucu kitabımın yazarı!Güvercin ise kısa ama özünde birçok duyguyu barındıran bir eser.
Büyük üslupçu, en az sözcükle en fazla duyguyu nasıl ileteceğini çok iyi bilen Banville’den hüzünlü bir kitap. Başkarakter Alex’in hayatının ayrıntılarına daldıkça, onda gördüğümüz insani zaaflar, duygular, özlemler ve düşünceler bize de çok tanıdık geliyor. Şiirsel, hüzünlü, enfes bir dantela gibi işlenmiş kusursuz bir kitap. Sözcük ekonomisinden anlamayan yeteneksiz bir yazarın bin sayfada ulaşabileceği derinlik, bu sade ve kısa kitapta aşılmaz biçimde başarılmış. Çeviri de çok ustaca yapılmış. Bu büyük yazarın dünyasına girmek için çok uygun bir kitap.
John Banville, Alex’in hayatının ayrıntılarına dalarken, onun aklının her köşesine girip çıkarken, geçmiş ve şimdiki zamanı bir arada kurguluyor. Alex’in anılarını, daha doğrusu anıları hakkındaki düşüncelerini okurken, çok güçlü bir mıknatısın çekim alanına girdiğinizi ve eninde sonunda mıknatısın en güçlü noktasına mıhlanıp kalacağınızı hissediyorsunuz. Banville, Alex’i öyle yollardan, öyle anılardan geçirip duruyor ki, sonunda Alex’in ufukta şekillenmeye başlayan hedefi görmeye başladığını anlıyoruz. Alex’in onun itirafları karşısında, okur olarak, “İtiraz ediyorum sayın yargıç” demek gibi bir şansınız yok. Banville, nasıl bir derinlere dalma ustasıysa, yazdıkları sanki Alex adlı bir roman kahramanının değil, Alex adlı yakından tanıdığımız gerçek bir adamın hayatı. Bir roman değil de gerçek bir hayat öyküsü bu sanki… Banville sözcükler ve onları bir araya getirip söylenecek ne varsa söylemek konusunda çok başarılı. İster Alex’i yazıyor olsun, ister onun baktığı bir pencerenin dışında olan biteni… İsterse de güneş tutulmasını
Bir insan, hayatında yanlışlar olduğunu sezdiği an gerçek öyküsünü de yazmaya başlar. Artık hiçbir şey eskisi gibi değildir, dönüşü olmayan bir yolculuk başlamıştır. Bu yolculuk da kalabalık bir grupla güle eğlene çıkılacak bir gezi değil, kimselerin birlikte gitmeye izninin olmadığı türden, insanın “Bu oyunda son hakkımı bu yolculuğa kullanmak istiyorum ben” diyeceği türden bir mecburiyettir. John Banville’in, Güneş Tutulması adlı kitabı boyunca yapmadığını bırakmadığı, sırlarını bir bir açığa çıkardığı ve kendisine gözle görünen güneş tutulmasını yaşattığı kadar, hayatını bir daha hiç dağılmayacak gölgelerle sarıp sarmaladığı kahramanı, Alex Cleave… İşte yolcu bu adam… Ailesinin pansiyonculukla geçindiği bir taşra evinde büyümüş, Lydia adlı bir karısı ve kısaca Cass demeyi sevdikleri yetişkin bir kızları var. Tiyatro sahnelerindeki alkışlarla akıp giden yıllardan sonra bir gün sahnede tükenen ve kariyeri de son bulan Alex, belki de hayattan bir işaret beklediği zamanlardan birinde, yolda arabasıyla giderken karşısına bir hayvan çıkıyor ve bu karşılaşma Alex’i çocukluğunun geçtiği eve sürüklüyor. Lydia ne kadar kabul etmek istemese de, bu evde kalmaya ve aradığı yanıtları bulana dek hayatına burada devam etmeye karar veriyor. Yılların yorgunluğunu ve tozunu olduğu gibi üstünde taşıyan bu ev, Lydia, kocasının çıktığı yalnız yolculuğa şimdilik razı gelip arabaya binip gittikten sonra, Alex için bir ‘ruhlar evi’ne dönüşüyor ve Alex’in gerçek öyküsü de bu evde yazılmaya başlıyor.
Kitap Yorumları - (4 Yorum)
Bir çırpıda okudum. Patrick Süskind, Koku sayesinde beni kendine hayran bırakmış bir yazar; başucu kitabımın yazarı!Güvercin ise kısa ama özünde birçok duyguyu barındıran bir eser.
Büyük üslupçu, en az sözcükle en fazla duyguyu nasıl ileteceğini çok iyi bilen Banville’den hüzünlü bir kitap. Başkarakter Alex’in hayatının ayrıntılarına daldıkça, onda gördüğümüz insani zaaflar, duygular, özlemler ve düşünceler bize de çok tanıdık geliyor. Şiirsel, hüzünlü, enfes bir dantela gibi işlenmiş kusursuz bir kitap. Sözcük ekonomisinden anlamayan yeteneksiz bir yazarın bin sayfada ulaşabileceği derinlik, bu sade ve kısa kitapta aşılmaz biçimde başarılmış. Çeviri de çok ustaca yapılmış. Bu büyük yazarın dünyasına girmek için çok uygun bir kitap.
John Banville, Alex’in hayatının ayrıntılarına dalarken, onun aklının her köşesine girip çıkarken, geçmiş ve şimdiki zamanı bir arada kurguluyor. Alex’in anılarını, daha doğrusu anıları hakkındaki düşüncelerini okurken, çok güçlü bir mıknatısın çekim alanına girdiğinizi ve eninde sonunda mıknatısın en güçlü noktasına mıhlanıp kalacağınızı hissediyorsunuz. Banville, Alex’i öyle yollardan, öyle anılardan geçirip duruyor ki, sonunda Alex’in ufukta şekillenmeye başlayan hedefi görmeye başladığını anlıyoruz. Alex’in onun itirafları karşısında, okur olarak, “İtiraz ediyorum sayın yargıç” demek gibi bir şansınız yok. Banville, nasıl bir derinlere dalma ustasıysa, yazdıkları sanki Alex adlı bir roman kahramanının değil, Alex adlı yakından tanıdığımız gerçek bir adamın hayatı. Bir roman değil de gerçek bir hayat öyküsü bu sanki… Banville sözcükler ve onları bir araya getirip söylenecek ne varsa söylemek konusunda çok başarılı. İster Alex’i yazıyor olsun, ister onun baktığı bir pencerenin dışında olan biteni… İsterse de güneş tutulmasını
Bir insan, hayatında yanlışlar olduğunu sezdiği an gerçek öyküsünü de yazmaya başlar. Artık hiçbir şey eskisi gibi değildir, dönüşü olmayan bir yolculuk başlamıştır. Bu yolculuk da kalabalık bir grupla güle eğlene çıkılacak bir gezi değil, kimselerin birlikte gitmeye izninin olmadığı türden, insanın “Bu oyunda son hakkımı bu yolculuğa kullanmak istiyorum ben” diyeceği türden bir mecburiyettir. John Banville’in, Güneş Tutulması adlı kitabı boyunca yapmadığını bırakmadığı, sırlarını bir bir açığa çıkardığı ve kendisine gözle görünen güneş tutulmasını yaşattığı kadar, hayatını bir daha hiç dağılmayacak gölgelerle sarıp sarmaladığı kahramanı, Alex Cleave… İşte yolcu bu adam… Ailesinin pansiyonculukla geçindiği bir taşra evinde büyümüş, Lydia adlı bir karısı ve kısaca Cass demeyi sevdikleri yetişkin bir kızları var. Tiyatro sahnelerindeki alkışlarla akıp giden yıllardan sonra bir gün sahnede tükenen ve kariyeri de son bulan Alex, belki de hayattan bir işaret beklediği zamanlardan birinde, yolda arabasıyla giderken karşısına bir hayvan çıkıyor ve bu karşılaşma Alex’i çocukluğunun geçtiği eve sürüklüyor. Lydia ne kadar kabul etmek istemese de, bu evde kalmaya ve aradığı yanıtları bulana dek hayatına burada devam etmeye karar veriyor. Yılların yorgunluğunu ve tozunu olduğu gibi üstünde taşıyan bu ev, Lydia, kocasının çıktığı yalnız yolculuğa şimdilik razı gelip arabaya binip gittikten sonra, Alex için bir ‘ruhlar evi’ne dönüşüyor ve Alex’in gerçek öyküsü de bu evde yazılmaya başlıyor.