Ebu'l-Hasan El-Eş'ari'nin bu eseri, İslam mezhepleriyle ilgili ilk klasik kaynaklardan biridir. Bin yılı aşkın bir süre sonra ilk kez Türkçede; daha önce herhangi bir batı diline de çevrilmemişti..873 yılında Basra'da doğduğu kabul edilen yazar, önceleri Sünni alimlerden ders almış ancak daha sonra annesinin Mutezile bilginlerinden Abu Ali El-Cubbai ile evlenmesinden sonra, ondan kelam dersleri almıştır. Kırk yaşına kadar Mutezile mezhebinin görüşlerini savunmuş ancak 912 yılında Mutezile'den ayrılıp Ehl-i Sünnete intisap ettiğini açıklamıştır. Bu aşamadan sonra Ahmed B. Hanbel'in yöntemini benimseyen ama aradığını burda da bulamayan El-Eş'ari, inanç ilkelerini akılla desteklemekle birlikte nassı ön plana çıkan üçüncü bir yöntemi benimsemiştir. Böylece daha sonra Sünni kelam denilecek olan bir düşünce tarzının Matüridi paralelinde gelişmesine neden olmuştur. Gerek mezhepler tarihi gerekse İslam felsefesi hakkında bir başvuru kitabı olan İlk Dönem İslam Mezhepleri'nde Eş'ari, şahsi kanaatini belirtmeden İslam mezheplerine dair son derece ilginç bilgiler aktarmaktadır.
Mısır uleması, mesela Z. Kevseri, bu eserin nüshalarının Haşeviyye taifesine mensup birinin elindeki nüshadan çoğaltıldığını söylüyor. Yani tahrif edilmiş yerler var kitapta. İçinde yer yer müşebbihe mezhebinin görüşleri savunulmuş gibi… Dikkatli okunmalı.
Öncelikle M. Ebu Zehra’nın Mezhepler Tarihi kitabını satın alan arkadaşların bu eseri de incelemeleri gerekiyor, çünkü ilk dönem konusunda sapkın fırkalar dahil bayağı ayrıntıya girilmiş, dipnotlarda kişilerle ilgili bayağı bir açıklama ve deliller mevcut. İlmi bir çalışma olmuş. Kitap bir solukta okunması mümkün değil, gönül isterdi ki fırkalar incelenirken sayfa sayısı artırılıp yeniden düzenlenmesi ve en önemlisi kağıt kalitesinin daha iyi ve yazı puntoları daha büyük olsaydı… Yazarı da, Ehli-sünnet itikadında İmam Maturidi’den sonra, İmam Eş’ari olunca söz söylenmiyor. Özellikle ilmi araştırmalar yapan kişiler için mükemmel bir kaynak…
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
islam mezhepler tarihi klasik okumalarına başlanırken ilk sıraya alınması gereken eser diyebilirim.
Mezhepler tarihiyle ilgilenenler için kütüphanede bulunması gerekir.
Allah çevirenlerden razı olsun
Mısır uleması, mesela Z. Kevseri, bu eserin nüshalarının Haşeviyye taifesine mensup birinin elindeki nüshadan çoğaltıldığını söylüyor. Yani tahrif edilmiş yerler var kitapta. İçinde yer yer müşebbihe mezhebinin görüşleri savunulmuş gibi… Dikkatli okunmalı.
Öncelikle M. Ebu Zehra’nın Mezhepler Tarihi kitabını satın alan arkadaşların bu eseri de incelemeleri gerekiyor, çünkü ilk dönem konusunda sapkın fırkalar dahil bayağı ayrıntıya girilmiş, dipnotlarda kişilerle ilgili bayağı bir açıklama ve deliller mevcut. İlmi bir çalışma olmuş. Kitap bir solukta okunması mümkün değil, gönül isterdi ki fırkalar incelenirken sayfa sayısı artırılıp yeniden düzenlenmesi ve en önemlisi kağıt kalitesinin daha iyi ve yazı puntoları daha büyük olsaydı… Yazarı da, Ehli-sünnet itikadında İmam Maturidi’den sonra, İmam Eş’ari olunca söz söylenmiyor. Özellikle ilmi araştırmalar yapan kişiler için mükemmel bir kaynak…