Hâkim Tirmizî, erken dönemdeki tasavvuf anlayışınıöğrendiğimiz en önemli kaynaklardanbiridir. Onun, tasavvufun gelişim seyrindemerkezi bir rolü olduğu; nefis, sülûk, kalb, bilgi,velayet gibi tartışmalı konularda ortaya koyduğudüşüncelerle Gazzâlî ve İbnu’l Arabî başta olmaküzere pek çok mutasavvıfı etkilemiş olmasındanda tespit edilebilir.Misaller, görme ve duyma açısından insanlaragayp gelen şeyleri onların idrak edebilmesi ve nefislerininikna olması için Allah Teâlâ tarafındanverilen hikmetli örneklerdir. Kullar kendilerineesrarengiz ve kapalı gelen hususlarda misallereihtiyaç duyarlar. Allah Teâlâ da kullara kendi indindeolan şeylerle değil; kulların nefislerindemevcut bulunan şeylerle misaller verir. Bu, kullarıno şeyleri idrak edebilmesi içindir. Kur’an-ıKerim ve Hadis-i Şeriflerde yer alan misalleri vetasavvufi manalarını bulacağınız bu eser, alanındabir kaynak niteliğindedir.