İslam dini, aşk ve ihlas dinidir. Din-i Celil-İ İslam’da her emr-i menkul akl-ı selime göre ma’kuldür. Hiçbir din İslam dini kadar akla kıymet vermemişdir.
Akıl bir nur-ı Rabbanidir ki insan onun sayesinde ma’lum olan şeyden, meçhul olan şeyleri istihrac eder.
Yine akıl; hissin galatlarını tashih eder. Mesela göz, içinde yaşadığımız dünyadan ne kadar büyük olan güneşi küçük görür. Halbuki onun küremizden ne kadar büyük olduğunu akıl tashih eder. Vapurda giderken etrafı yürüyor görürüz. Bunu da yine akıl tashih eder. Demek ki akıl ile his, ikisi bir şey değildir. Akıl, hayvanda yokdur, akıl, ruh-ı insanınin kalıbıdır.