Varlık Mertebeleri; Gayb Mertebeleri, Berzah Mertebeleri, Halk Mertebeleri olmak üzere üç ana çizgiyi temsil etmektedir.Varlığın mertebeler halinde tasnifi ise bu üç ekol içerisinde mutasavvıfanın yoludur. Onlar mütekelliminin kadim-hadis, hukemanın vacib-mümkin temel ayrımından farklı olarak varlığı yukarıdan aşağıya zuhur eden bir silsile şeklinde tasnif etmişlerdir. Böylece tasavvufla ilgilenenler, vahdet-i vücud anlayışına dayalı olarak varlığı bu şekilde tasnif etmekle bir anlamda her iki ekolü de birleştiren ve tatmin eden daha üst bir nazari çerçeve ortaya koymuşlardır. Kendisine işaret edilemeyecek kadar soyutlanmış bir zat’tan başlayarak alemi yaratan, her şeye var oluşunda istihkakını veren, peygamberler gönderen öylece isim ve sıfatları zahir olup bu zuhuru insan-ı kamilde kemale eren en yüce varlık’ın tenezzülü söz konusu olmaktadır.