“Aslında Paraguay hakkındaki gerçeklerin hiçbiri ülkenin dışında bilinmiyor”Birçok okuyucu gibi, ben de, okumaktan yorulduğum zaman kafamı çok fazla meşgul etmeyeceğini düşündüğüm kitapları okuyarak yorgunluğumu atmaktayım. Bu kitabı seçerken de aynı halet-i ruhiye içerisindeydim.. Ödüllü bir kitap olması çok da anlamlı değildi. Nihayetinde içinde “aşk” kelimesini barındıran bir isme sahipti. (Oysa ki orijinal ismi “The News from Paraguay” yani “Paraguay’dan Haberler”. Sanırım çevirmen ilgi çekmek adına “Hüzünlü Bir Aşk Şarkısıydı Paraguay”ı daha uygun bulmuş..) Kitabın sayfalarını tüketmeye başladığımda hatasız Türkçe kullanımı yüzümü aydınlattı. Her ne kadar Ella Lynch’in günlüğünü vurgulamak adına birkaç sayfanın basım puntosunda yanlışlık yapılmış olsa da (günlük kısımlarına bazen küçük, bazen büyük puntolarla vurgu yapılmış) görmezlikten gelmeye razı oldum. Doyumsuz bir anlatım sözkonusuydu.. İspanyolca, Fransızca ve Guarani dilleri kullanıldığı halde dipnot olarak çevirisi verilmemişti (bu diller hariç, kitapta hiç dipnot yok ama dipnot olabilecek bazı açıklamaların gerektiğini farkediyorsunuz). Dinlenmek adına aldığım bu kitap bana hiç bilmediğim ve araştırma gereği de duymadığım bir ülkenin tarihini sunuyordu. Üstelik ana karakterler olan Ella ve Franco (Francisco Lopez) haricinde, yan karakterler de tüm ayrıntılarıyla anlatılıyordu. Aradaki tek fark Ella ve Franco’dan biraz daha fazla bahsediliyor olmasıydı. Şaşmaz bir denge kurulmuştu kişiler arasında. Karakterler ve olaylarla ilgili hiçbir ayrıntı belirsiz kalmıyor, kafanızda soru işareti belirmiyordu..Yazarın en başta düştüğü “Tarihsel gerçeklere gerekli ve önemli bulduğum yerlerde sadık kaldım. Okuyucu neyin gerçek neyin kurgu olduğunu merak edecektir. Benim kuralım şudur: pek olası görünmeyen şeyler büyük olasılıkla olmuştur” notu her ne kadar kafa karıştırıcı olsa da, sayfalar ilerledikçe bunu unuttuğumu fark edip kendimi Paris’in salonlarından ve ziyafetlerinden Paraguay’ın bakir iklimine ve sıcaklığına kaptırır buldum. Sıradan fakat hırslı (aynı zamanda son derece zengin) bir genç adamın beraber yaşadığı güzel kadınla, ailesini ve ülkesini dehşete sürükleyişini (canavarlıkları, işkenceyle yabancılardan zorla ifade almaya çalışması, kadınları ve çocukları aç bırakıp kardeşlerini süngületmesi, kız kardeşlerini kamçılatması) ve fakat bundan hiç rahatsızlık duymayışını izledim. İktidar hırsı sıradan bir adamı diktatöre çevirmişti. Paraguay açlık, hastalık, sefalet ve tecavüzlerle (başkentte bir milyonluk nüfustan ikiyüz bin kişi kalıyor, sadece kadınlar ve çocuklar) baştan başa kuşatılıyordu. Birçok savaş sahnesi okumuş ya da seyretmiş olmak bile, anlatılan savaş gerçeklerinde, işkencelerde ve tecavüzlerde irkilmenizi engelleyemiyor..Bu kitapta aşk yoktu. Aşka dair hiçbir şey yoktu. Eğer cinsel birleşmeyi, tutkuları “aşk” olarak isimlendirenlerdenseniz, o zaman bu kitapta bolca aşk var. Üstelik fazlasıyla yalın ve gerçekçi bir uslüpta. Daha farklısı da olamazdı diye düşünüyor insan çünkü karakterlerin amaç ve mizacına uygun olan tam da bu türlü bir aşk (savaşın ortasında, General Mac Mahon çok sevdiği atının ölümünden bahsederken “Ömrüm boyunca tanık olduğum en korkunç şeydi” sözlerini sarfediyor..) Paraguay kan ağlıyor, Paris cıvıl cıvıl, Buenos Aires sokaklarında hayvan leşleri..