Aklî ilimlerdeki uzmanlığı ile bilinen Şemseddin el-İsfahânî’nin el-Kavâid adlı eseri VII. (XIII.) asrın bilgi ve birikimini yansıtması açısından önemli bir eserdir. İsfahânî’nin günümüze ulaşan iki önemli eseri söz konusudur. Bunlardan birincisi Fahreddin er-Râzî’nin el-Mahsûl adlı eserine yazdığı ve tamamlayamadığı şerh çalışmasıdır ve bu eserinden dolayı kendisine “Şârihu’l-Mahsûl” denilmiştir. İkincisi ve belki de en önemlisi incelemeye çalıştığımız el-Kavâid adlı eseridir. Zira bu eser, İsfahânî’nin şahsî kanaat ve tercihlerini ortaya koymasının yanı sıra el-Mahsûl’e yazdığı şerhten sonra kaleme alındığı için ayrıca önemlidir.İsfahânî, mantık, hilâf, fıkıh usulü ve usûlü’d-dîn alanında temel metinler hazırlama gayesiyle el-Kavâid adlı eserini telif etmiş, dolayısıyla bu kitapta dört müstakil ilim muhtasar bir şekilde ele alınmıştır. İsfahânî’nin mantık ilmindeki hocası Îsâgûcî yazarı Esîrüddin el-Ebherî’dir. Dolayısıyla mantık bölümünde onun birikiminden ziyadesiyle etkilenmiştir. Fakat bu bölümün, Îsâgûcî’ye göre daha gelişmiş bir metin olduğu görülür. İsfahânî, hilâf bölümünde Âmidî’nin yöntemini takip etmiş ve eserini onun öğrencilerinden istifade ederek oluşturmuştur. Fıkıh usulü bölümü ise Fahreddin er-Râzî’nin el-Mahsûl adlı eserinin muhtasarı mahiyetindedir. Yazar, bu bölümde “el-İmâm” diyerek Râzî’nin pek çok görüşüne temas eder, fakat yer yer onun görüşlerini de eleştirmekten geri durmaz. Usûlü’d-dîn bölümünde ise yazar, konuları bir Eş‘arî kelâmcısı olarak ele almış ve Râzî’nin geliştirdiği tahkik yöntemini takip etmiştir.
Kitap Yorumları - (0 Yorum)