Hazırlık bitmeden harbe girmememiz için Karargah-ı Umumi'de yaptığımız sessiz savaşlar, 1914 eylülü sonunda kazandığımız geçici bir muvaffakiyet, ordularımızın terkiplerinde ve durumlarında elde edilen değişiklikler, Almanların tehdit ve tazyikleri neticesinde gizli bir tertip ile ve bir sürpriz halinde harbe sürüklenişimiz, Karadeniz Savaşları, harbin ilk senesinde Kafkasya, Filistin ve Irak cephelerindeki hareketler, Köprüköy ve Azap muharebeleri, Sarıkamış ve Kanal seferleriyle Irak'ta Şuaybe taarruzu nasıl hazırlandı ve nasıl neticelendi?İstanbul'dan Hasankale'ye ve Tortum'a, 1915'de Tortum muvaffakiyetleri, Dilman mağlubiyeti, Ermeni isyanı, Van'ın kaybolması, Tortum'dan Tatvan'a...Dönemin bu ve benzeri bütün olaylarının içinde ve her kademede bizzat yer alan yazar, yaşadığı ve şahit olduğu tarihi, siyasi, askeri hadiseleri büyük bir salahiyetle anlatmaktadır.İkinci cildi elinizde bulunan Ali İhsan Paşa'nın "Harp Hatıraları"nın tamamını yakın tarihin karanlık bırakılmış yönlerine ışık tutar ümidiyle beş cilt halinde okuyucularımıza sunuyoruz.
Ali İhsan Paşa, anılarının bu cildinde Birinci Dünya Savaşına girilmesi konusunda Almanların ısrarı, Almanlar ile hareket eden bir grup üst düzey ittihatçı liderin konuyu oldu bittiye getirme uğraşları ve sonuçta karşı karşıya kalınan savaş.Ali İhsan Paşa, savaşa girmek için hiçbir hazırlığımız yoktu, gerekli olan ihtiyaçların hiç biri temin edilmeden savaşa girildi, Alman müttefiklerimiz de savaş hazırlığı konusunda hiçbir yardımda bulunmadı. Bu şartlarda savaşa girmek intihardan farksızdı diyor. Sarıkamış taarruzunun ise bu savaş içinde ayrı bir hayati hata olduğunu belirtiyor. Hasan İzzet Paşa’nın bu sorumluluğu almayarak istifa etmesini örnek bir davranış olarak gösterirken, yerine gelen Hafız Hakkı Paşa’nın aynı dirayeti gösterememesini, bu felakette onun da pay sahibi haline getirdiğini belirtiyor. Hafız Hakkı Paşa, daha sonra Sarıkamış muharebeleri sırasında tifüse yakalanarak hayatını kaybetmişti. Anılarda Enver Paşa’nın amcası olan Halil Paşa da, ülkeyi felakete sürüklemekle suçlanıyor.Ali İhsan Paşa, Malta’da Halil Paşa ile birlikte esirken kendisine sormuş; “Neden hazırlıklar bitmeden savaşa girildi? Neden hiç olmazsa kışın atlatılması beklenmedi?” Halil Paşa’nın cevabı ise: “Araba devrildikten sonra akıl veren çok olur” şeklinde olmuş.
Kitap Yorumları - (1 Yorum)
Ali İhsan Paşa, anılarının bu cildinde Birinci Dünya Savaşına girilmesi konusunda Almanların ısrarı, Almanlar ile hareket eden bir grup üst düzey ittihatçı liderin konuyu oldu bittiye getirme uğraşları ve sonuçta karşı karşıya kalınan savaş.Ali İhsan Paşa, savaşa girmek için hiçbir hazırlığımız yoktu, gerekli olan ihtiyaçların hiç biri temin edilmeden savaşa girildi, Alman müttefiklerimiz de savaş hazırlığı konusunda hiçbir yardımda bulunmadı. Bu şartlarda savaşa girmek intihardan farksızdı diyor. Sarıkamış taarruzunun ise bu savaş içinde ayrı bir hayati hata olduğunu belirtiyor. Hasan İzzet Paşa’nın bu sorumluluğu almayarak istifa etmesini örnek bir davranış olarak gösterirken, yerine gelen Hafız Hakkı Paşa’nın aynı dirayeti gösterememesini, bu felakette onun da pay sahibi haline getirdiğini belirtiyor. Hafız Hakkı Paşa, daha sonra Sarıkamış muharebeleri sırasında tifüse yakalanarak hayatını kaybetmişti. Anılarda Enver Paşa’nın amcası olan Halil Paşa da, ülkeyi felakete sürüklemekle suçlanıyor.Ali İhsan Paşa, Malta’da Halil Paşa ile birlikte esirken kendisine sormuş; “Neden hazırlıklar bitmeden savaşa girildi? Neden hiç olmazsa kışın atlatılması beklenmedi?” Halil Paşa’nın cevabı ise: “Araba devrildikten sonra akıl veren çok olur” şeklinde olmuş.